برنامه صداوسیما برای دلجویی از هموطنان اهل سنت بهرام افشاری و سروش طاهری در تور آمریکای شمالی با «چه کسی جوجه‌تیغی را کشت؟» فیلم‌های سینمایی امروز تلویزیون (۴ اردیبهشت ۱۴۰۴) + زمان پخش مدیر پخش شبکه یک صداوسیما عزل شد| اعلام جرم علیه ۸ نفر چهره ماندگار | درباره جلال‌الدین معیریان، بنیان‌گذار چهره‌پردازی کلاسیک ایران سایه مات خندوانه | نگاهی به برنامه ۱۰۰۱ و انتظارات برآورده نشده آن گفت‌وگو با استادان دانشگاه‌های مشهد به‌مناسبت روز ملی معماری پرورده آفتاب ایران | مختصری در احوال و آثار شیخ بهایی روایتی سینمایی از یک قهرمان | گفتگو با عوامل فیلم سینمایی صیاد انتشار فراخوان جشنواره بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان تفلیس آغاز اکران انیمیشن رویاشهر در سینما آیا نویسندگان پرفروش آینده دنیا باید ستاره فضای مجازی باشند؟ جایزه یک عمر دستاورد موسسه فیلم آمریکا برای فرانسیس فورد کوپولا فیلم کوتاه داستانی «جای خالی» در جشنواره ایتالیایی برنامه‌های رادیو به مناسبت سالروز شهادت امام‌جعفرصادق(ع) + زمان پخش اکران سیار انیمیشن «رؤیاشهر» در شهر‌های فاقد سینما درگذشت پاپ تماشاگران «مجمع کاردینال‌ها» را چند برابر کرد صفحه نخست روزنامه‌های کشور - چهارشنبه ۳ اردیبهشت ۱۴۰۴
سرخط خبرها

حافظ غزل سرا یا  طنزسرا؟!

  • کد خبر: ۱۱۷۸۰۹
  • ۲۹ تير ۱۴۰۱ - ۱۵:۵۴
حافظ غزل سرا یا  طنزسرا؟!
مهدی محمدی - روزنامه نگار و طنزپرداز

خواجه شمس الدین محمد بن بهاءالدین محمد شیرازی یا همان حافظ خودمان اگرچه به عنوان شاعرِ مضامین عارفانه و عاشقانه معروف است؛ ولی در جای جای غزلیاتش رگه‌های خیلی قوی از طنز وجود دارد که در اینجا چند غزل از حافظ که خالی از طنز نیست را با هم مرور می‌کنیم:

مثلا جایی که‌ می‌گوید: «رشته تسبیح اگر بگسست معذورم بدار» مخاطب با خودش می‌گوید: به درجه‌ای از عرفان رسیده است که حتی از پاره شدن نخ تسبیح خودش هم عذرخواهی می‌کند؛ ولی در ادامه می‌بینیم که‌ می‌گوید: «دستم اندر دامن ساقی سیمین ساق بود» یعنی ناگهان تمام تصورات شما را به هم می‌ریزد.

بعضی جا‌ها هم از کنایه‌های طنز به خوبی استفاده می‌کند: «من ارچه عاشقم و رند و مست و نامه سیاه/ هزار شُکر که یاران شهر بی گنهند!» اینجا از آن جا‌هایی است که حافظ به زیبایی در لفافه می‌گوید؛ هر انسانی جایز الخطاست؛ البته بیشتر طنز حافظ، نقد دورویی و رفتار‌های دوگانه حاکمیت وقت خودش است، مثلا جایی که‌ می‌گوید:

«ای دل طریق رندی از محتسب بیاموز/ مست است و در حق او کس این گمان ندارد» و البته سؤال اینجاست که اگر کسی به محتسب مشکوک نیست که مصرف کننده نوشیدنی‌های غیرمجاز است؛ چگونه حافظ فهمیده که محتسب هم مصرف کننده است؟!

حافظ همچنین در هر غزلش که سخن از توبه به میان آورده، طنز هم در کنارش بوده است، مثلا در ذهن تمام ما اگر قرار باشد مکانی برای توبه و استغفار وجود داشته باشد، آن مکان باید یک مکان معنوی باشد؛ ولی حافظ را ببینید که برای توبه کردن به محل خریدوفروش می‌رفته است، مثلا جایی که می‌گوید: «بشارت بــــر بــــه کـــوی می‌فروشان/ کـــه حـــافظ تـوبه از زهد ریا کرد»

یا این توبه حافظ را ملاحظه بفرمایید: «کرده ام توبه به دست صنم باده فروش/ که دگر می‌نخورم بی رخ بزم آرایی»

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->